De Conservatieve behandeling van knie artrose
Hans Frejlach
De Conservatieve behandeling van Knie artrose
De conservatieve behandeling van knie artrose
Afhankelijk van meerdere factoren bestaat de mogelijkheid om knieartrose conservatief of operatief te behandelen. Met conservatief bedoelen we alle behandelingen waarbij er geen sprake is van een operatie.
Artrose is een niet te genezen, progressieve aandoening. Wanneer de klachten ernstig zijn, kan het vervangen van het gehele gewricht uiteindelijk de enige oplossing zijn. Andere behandelingen kunnen een gewrichtsvervangende operatie alleen tijdelijk uitstellen.
Inhoud
De behandeling van knie artrose
Artrose van de knie kan conservatief of operatief worden behandeld. Met conservatief wordt bedoeld dat er geen operatie plaatsvindt. Omdat een artrose niet kan genezen, zal de conservatieve therapie er op gericht zijn om het artrose proces te vertragen en/of klachten hiervan te verminderen.
Welke behandeling (operatief/conservatief) het meest geschikt is hangt af van een aantal factoren.
Het doel van conservatieve behandeling is om de progressie van heupartrose te vertragen en de klachten te verminderen.
- Factoren afhankelijk van het letsel:
- De ernst (diepte) van de kraakbeenschade (chondropathie graad)Â
- De grootte van het kraakbeenletsel oppervlak
- Hoeveel compartimenten van het kniegewricht artrose vertonen en welk compartiment(en) het betreft
- Wat de onderliggende oorzaak is van de artrose
- Factoren die afhankelijk zijn van de patiënt:
- Leeftijd
- Activiteitsniveau
- Motivatie om de knie te trainen
- De wens van de patiënt om al dan niet geopereerd te worden
Conservatieve behandelingsopties
Er zijn een aantal niet operatieve mogelijkheden om artrose van de knie te behandelen.
- Men kan zelf een aantal leefregels in acht nemen
- Men kan gebruik maken van pijnstillers en ontstekingsremmers
- Starten met oefentherapie bij de fysiotherapeut
- Injectie met ontstekingsremmer in het kniegewricht
- Gebruik van hulpmiddelen
- Het dragen van een knie beugel
Een combinatie van een aantal van de hierboven staande zaken geven de beste resultaten.
Wat kunt u zelf doen?
Er zijn verschillende maatregelen die een patiënt zelf kan nemen om de klachten van artrose te verminderen en de progressie te vertragen.
Voorkom overgewicht en eet gezond
Overgewicht is een belangrijke risicofactor voor het ontstaan en verergeren van artrose, omdat het extra belasting op het kniegewricht veroorzaakt. Zelfs een matig gewichtsverlies kan al een groot verschil maken. Voor elke eenheid gewichtsverlies neemt de belasting op de knie viervoudig af.
Bewegen
Bewegen is gezond, ook voor een knie met artrose. Blijf actief, maar pas het activiteitsniveau aan indien nodig. Het kraakbeen zal niet verder beschadigen door beweging. Zorg ervoor dat uw bovenbeenspieren sterk blijven of sterker worden.
Probeer een balans te vinden tussen activiteit en rust. Als u na activiteiten pijn, zwelling of stijfheid ervaart, neem dan rust en doe het de volgende keer rustiger aan.
Gezonde manieren om een knie met artrose te oefenen zijn fietsen en zwemmen. Hierbij wordt de knie bewogen zonder dat deze zwaar wordt belast.
Vermijd sporten of activiteiten waarbij gesprongen wordt, veel kracht op de knie komt te staan of waarbij veel uitwijkende bewegingen nodig zijn (zoals hardlopen en voetballen).
Knie niet te zwaar belasten
Voorkom dat de knie te zwaar wordt belast tijdens activiteiten. Belastende bewegingen zijn onder andere traplopen, rennen, hurken, knielen en kruipen. Ook moet u niet te zwaar tillen. Draag schoenen met een brede, verende zolen en hak, deze kunnen een deel van de schokken absorberen.
Pijnstillers en ontstekingsremmers
Pijnstillers zoals paracetamol en ontstekingsremmers, de zogenaamde NSAID’s (Ibuprofen, Diclofenac, Naproxen) zijn vaak voldoende om de pijn in een vroeg stadium van knieartrose te laten verdwijnen of te verminderen tot een acceptabel pijnniveau.Â
De pijnbestrijding kan worden afgestemd volgens een stappenplan, waarbij de arts bepaalt welke pijnstillers geschikt zijn.
Stap 1: Paracetamol
Paracetamol kan als eerste worden geprobeerd om de pijn te verminderen. Het vormt de basis van (bijna) alle pijnbestrijding en heeft weinig bijwerkingen. Als men hier onvoldoende baat van heeft kan stap 2 medicatie worden toegevoegd.
Stap 2: Ontstekingsremmer
Wanneer paracetamol alleen niet voldoende verlichting biedt voor de pijnklachten, kan de arts een ontstekingsremmer (NSAID) voorschrijven, zoals Ibuprofen, Diclofenac en Naproxen. Een extra voordeel van deze ontstekingsremmers is dat ze ook zwelling in de knie kunnen verminderen. Hierdoor helpen ze niet alleen bij het verlichten van pijn, maar verminderen ze ook stijfheid en zwelling, waardoor de knie soepeler kan bewegen.
Het is belangrijk op te merken dat deze middelen bijwerkingen hebben en niet altijd geschikt zijn voor alle patiënten. Ze kunnen een interactie hebben met andere medicijnen en bij langdurig gebruik kan het nodig zijn om een maagbeschermer te gebruiken. Raadpleeg daarom altijd uw huisarts of orthopedisch chirurg voordat u ze gebruikt.
Men kan beginnen met het aanbrengen van Diclofenac gel (Voltaren Emulgel®) of Ibuprofen gel (Advil Gel®, Nurofen Gel®) op de knie. Deze ontstekingsremmers werken lokaal in de knie en zorgen voor een lagere concentratie in het bloed, wat de kans op bijwerkingen vermindert. Als dit niet voldoende effect heeft, kan men overstappen op ontstekingsremmers in tabletvorm. De arts kan er ook voor kiezen om direct met tabletten te beginnen.
Stap 3. Morfine/Tramadol
Alleen bij ernstige pijn zal er een morfine(achtige) of Tramadol worden voorgeschreven, als een ontstekingsremmer onvoldoende effect heeft of niet gegeven kan worden. Behalve de bijwerkingen die deze middelen kunnen geven bestaat er bij langdurig gebruik ook het risico op een verslaving.
Injectie in het kniegewricht
Injectie met corticosteroïden
Een injectie met ontstekingsremmers (corticosteroïden) in het kniegewricht kan de pijn verminderen of zelfs tijdelijk laten verdwijnen. Daarnaast remt het ontstekingsproces in de knie. Deze vorm van behandeling kan effectief zijn bij het verminderen van klachten. Het effect van de injectie kan enkele weken tot maanden aanhouden en indien nodig kan deze worden herhaald. Het aantal toegestane injecties en de minimale tijd tussen opeenvolgende injecties zijn echter beperkt.
Niet iedereen zal baat hebben van een corticosteroïd injectie, het resultaat is over het algemeen na twee weken te beoordelen.
Lees hier meer over corticosteroïd injecties.
Injectie met Hyaluronzuur
In uitzonderlijke gevallen is een injectie met hyaluronzuur, een bouwstof van kraakbeen, een goede optie.Â
Fysiotherapie
Het doel van de fysiotherapie is om met oefentherapie de klachten te verminderen, de functie van de knie te optimaliseren en de progressie van de artrose te stabiliseren.
Oefentherapie bij de fysiotherapeut kan zich richten op verschillende aspecten om te helpen bij het verminderen van artroseklachten. Dit kan bereikt worden door de spierkracht, stabiliteit en beweeglijkheid van de knie te optimaliseren. Hierdoor kunnen pijnklachten, zwelling en stijfheid verminderen.
Het aansterken van de spieren in het bovenbeen zullen de knie kunnen ontlasten waardoor pijn en progressie van de kraakbeenschade kunnen worden beperkt. Ook zal de knie soepeler blijven bewegen.
Er zal ook gewerkt worden aan een verbetering van de algehele conditie.
Bij overgewicht kan oefentherapie in combinatie met een dieet een gezonde manier zijn om af te vallen.
Samen met de fysiotherapeut kan bekeken worden of en hoe het activiteitsniveau aangepast moet worden of weer opgebouwd kan worden.
Naast de fysiotherapie is het essentieel om ook thuis te oefenen en de adviezen van de fysiotherapeut op te volgen.
Hulpmiddelen
Men kan gebruik maken van medische hulpmiddelen die ondersteuning bieden bij dagelijkse activiteiten die moeilijker zijn geworden door knieartrose.
Denk bijvoorbeeld aan hulpmiddelen voor het aan- en uittrekken van schoenen en kousen, steunen in bad en douche, of een loopstok of rollator.
Met een kruk of loopstok kan de belasting op de knie met artrose met 75% worden verminderd.
Kniebeugel
Een beugel kan gebruikt worden als de artrose slechts één kant van de knie betreft. Het vermindert de belasting op de zijde met het beschadigde kraakbeen. Dit hulpmiddel is geschikt voor patiënten met een standafwijking (zoals X- of O-benen), die een operatie om de stand te corrigeren (osteotomie) willen uitstellen of niet kunnen ondergaan vanwege hoge leeftijd of slechte gezondheid.
Het is belangrijk op te merken dat een beugel niet comfortabel is.
Voor mensen met overgewicht en patiënten met ernstige X-benen is een beugel minder geschikt, omdat deze kan schuren tegen het andere been.
Over het algemeen heeft bij jonge patiënten met ernstige artrose en een standafwijking een operatie (osteotomie) de voorkeur.
Wat is de beste behandelingsoptie voor mij?
Welke behandeling het meest geschikt is hangt van veel factoren af. Van de klachten, van de ernst van de artrose en van de wensen van de patiënt.
Niet iedere vorm van conservatieve behandeling zal even effectief zijn. Een combinatie van de behandelingsmogelijkheden is het meest effectief. Bespreek samen met de orthopedisch chirurg wat de beste oplossing voor u is.
Meer weten...?
De Knie – De halve knieprothese
De Knie – De halve knieprothese
De Knie – De totale knieprothese
De Knie – De totale knieprothese
De Knie – De totale knieprothese en operatietechnieken
De Knie – De totale knieprothese en operatietechnieken
De Knie – Knie artrose
De Knie – Knie artrose
Algemeen – Corticosteroïd Injectie
Algemeen – Corticosteroïd Injectie
De Knie – Standcorrectie van het been
De Knie – Standcorrectie van het been
Klachten van uw heup of knie?
U bent van harte welkom op mijn poliklinisch spreekuur. U heeft hier een verwijzing van uw huisarts voor nodig. Alle regulier verzekerde zorg wordt gegarandeerd zonder bijbetaling aangeboden.
Contact Informatie
Contact formulier
Veelgestelde vragen
FAQ
Een kniebrace wordt niet aangeraden.
Een kniebrace kan tijdelijk enige verlichting van de klachten geven, maar voorkomt progressie van artrose niet. Integendeel, doordat de spieren van het been worden ontlast en dus minder worden gebruikt, zal er een afname van spiermassa en spierkracht optreden (spieratrofie), wat leidt tot een snellere progressie van artrose en hierbij zullen de klachten (pijn en stijfheid) toenemen.
Deze voedingssupplementen worden door patiënten met artrose nog al eens gebruikt in de veronderstelling dat dit een positieve invloed heeft op hun klachten.
Er is veel onderzoek gedaan waaruit blijkt dat chondroïtine en glucosamine NIET effectief zijn voor de behandeling van artrose.
Corticosteroïdinjecties kunnen tijdelijke verlichting van pijn en ontsteking bieden, maar hun effect is vaak beperkt tot enkele maanden. Hyaluronzuurinjecties kunnen helpen om de smering van het gewricht te verbeteren, hoewel hun effectiviteit varieert per persoon.
Er zijn geen medicijnen, die van invloed zijn op de progressie van artrose. Alleen pijnstillers kunnen de pijn verlichten. Verder is een gezonde levensstijl belangrijk. Een gezond lichaamsgewicht, gezond eten en regelmatig bewegen.
Ontstekingsremmers (NSAIDs) stabiliseren de prognose van artrose niet, ze werken alleen pijnstillend.
