De halve knieprothese

Hans Frejlach

Knie artrose

De halve knieprothese

Hans Frejlach

De halve knieprothese

De halve knieprothese

Als slechts één deel van de knie ernstige artrose laat zien (de binnen of buitenkant) en men wil het plaatsen van een totale knieprothese nog uitstellen, dan is een halve knieprothese een optie.  

Inhoud

Wat is een halve knieprothese?

Soms laat maar de helft van de knie artrose zien. In zo’n geval bestaat de optie om een halve knieprothese (hemiprothese of unicondylaire prothese) te plaatsen. Hierbij wordt niet de hele knie vervangen door een prothese, maar alleen het deel wat artrose vertoont en klachten geeft.

Voor wie is deze prothese geschikt?

Deze knieprothese is geschikt voor relatief jonge patiënten die artrose hebben ontwikkeld aan één zijde van knie. Bijvoorbeeld doordat de knie eenzijdig overmatig belast geweest door een standsafwijking (X- of O-been).

In bepaalde gevallen is het onnodig en zonde om het gezonde deel van de knie te vervangen door een prothese. Ook kan het het plaatsen van een totale knieprothese uitstellen.

Voor- en nadelen van een halve knieprothese

Een voordeel van het plaatsen van een halve knieprothese is dat men nog een groot deel van het eigen gewricht behoudt. Een totale knieprothese kan hiermee worden uitgesteld.

Een nadeel is dat het slechts een uitstel betreft en men in de toekomst waarschijnlijk nog een operatie zal moeten ondergaan, waarbij een totale knieprothese alsnog wordt geplaatst. 

Hoe ziet een halve knieprothese eruit?

Als de schade aan het kniegewricht/gewrichtskraakbeen (artrose) dermate ernstig is en de patiënt veel klachten heeft en er slechts artrose is in één knie compartiment, dan is het plaatsen van een halve knieprothese een goede optie. Er wordt in deze situatie dan maar één helft van het kniegewricht vervangen in plaats van het hele kniegewricht zoals bij een totale knieprothese.

Een knieprothese bestaat uit drie componenten.

  • Femur (dijbeen) component. Deze wordt in de onderzijde van het het dijbeen geplaatst.
  • Tibia (scheenbeen) component. Deze wordt in de bovenzijde van het scheenbeen geplaatst.
  • Inlay (inzet). Deze bestaat uit polyethyleen en wordt tussen het femur en tibia component geplaatst. Het dient als een schokdemper en neemt hiermee de functie over de het gewrichtskraakbeen en de meniscus in de gezonde knie hebben.
De componenten van de halve knieprothese.

Verloop van de operatie

Het plaatsen van een knieprothese kan grofweg in vier stappen onderverdeeld worden.

  • Stap 1: Verwijderen van aangedane delen van de knie
    De knie wordt aan de zijkant en schuin vanaf de voorzijde geopend. De menisci, voorste kruisband en botgroei (osteofyten) worden verwijderd, de beschadigde delen van het gewrichtskraakbeen worden weggesneden met behulp van een zaag mal.

  • Stap 2: Voorbereiding van de botten voor prothese onderdelen
    De botten van het bovenbeen (femur) en scheenbeen (tibia) worden gesneden met behulp van speciale snijblokken en sjablonen, zodat de prothesen later precies passen. Hierna wordt eerst een testprothese gebruikt om te bepalen hoe groot de prothese exact moet zijn en te controleren of alle sneden correct zijn.
  • Stap 3: Het plaatsen van de prothese
    De testprothese wordt verwijderd en de onderdelen van de prothese worden vastgezet met botcement. Nadat ook een inzetstuk is aangebracht tussen het dijbeen en scheenbeen component, kan de chirurg testen of de prothese goed beweegt. 

  • Stap 4: Afronden operatie
    Als de knieprothese goed beweegt, is de operatie klaar en worden de wonden gehecht en wordt een drukverband aangelegd.
    Er wordt een Röntgenfoto gemaakt om te beoordelen hoe de prothese zit.
De stappen van het plaatsen van de halve knieprothese.

Risico's en complicaties

Ondanks alle voorzorgsmaatregelen, kennis en kunde, brengt iedere operatie een risico op een complicatie met zich mee. Het complicatie risico bij een knieprothese is minder dan 1%. De meest voorkomende complicatie is een infectie van de wond of van het kniegewricht. Complicaties kunnen het directe gevolg zijn van de ingreep of een algemeen risico zijn, dat bij iedere operatie geldt.

Algemene complicaties:

  • Infectie – Ondanks voorzorgsmaatregelen (steriel werken, antibiotica) bestaat er altijd een risico op een infectie. Dit kan een oppervlakkige infectie zijn van de huidwond of een diepe infectie in het kniegewricht. 
  • Trombosebeen – Ondanks dat de patiënt antistolling krijgt in de vorm van fraxiparine injecties, bestaat toch de kans dat er zich een bloedstolsel vormt in het geopereerde gebied. Als dit stolsel losschiet kan deze een trombosebeen veroorzaken. Indien het stolsel in de longen terecht komt, kan het een longembolie veroorzaken.
  • Nabloeding – De huidwond kan nabloeden. Ook is het mogelijk dat er een nabloeding in de knie optreedt (haemartros).

Specifieke complicaties:

  • Verklevingen – Er kunnen verklevingen ontstaan rondom de knieprothese. Om dit te voorkomen is het belangrijk om de knie direct na de operatie te gaan bewegen onder begeleiding van een fysiotherapeut.
  • Schade aan andere structuren in de knie – In zeldzame gevallen raken bloedvaten of zenuwen in de knie beschadigd.
  • Loslaten van de prothese – Soms laat één van de componenten van de knieprothese los.
  • Verkeerde plaatsing – In uitzonderlijke gevallen wordt de knieprothese toch niet helemaal goed geplaatst, waardoor de knieprothese minder goed beweegt.

Herstel na de operatie

Het herstel na implantatie van een halve knieprothese zal over het algemeen iets sneller verlopen dan bij een totale knieprothese. Het principe is echter hetzelfde.

Men mag, nadat de pijnstilling goed is ingesteld en men de eerste stappen heeft gezet, de volgende dag naar huis om daar aan het herstel te werken.

De patiënt mag na de operatie het been direct belasten met ondersteuning van twee elleboogkrukken. Er wordt direct gestart met fysiotherapie. Het is belangrijk om de knie meteen te gaan bewegen om verklevingen te voorkomen.

De fysiotherapeut zal per individu bekijken hoe het revalidatieprogramma verloopt en zo nodig de snelheid, mate van belasting en soort training aanpassen. De fysiotherapie zal gericht zijn op het aansterken van de spieren in het been, optimalisatie van de beweeglijkheid van de knie en minimalisatie van zwelling.

Over het algemeen zal men de eerste zes weken na de operatie met twee krukken lopen. Het gebruik van de krukken zal hierna in ongeveer twee weken afgebouwd, om na twee maanden volledig zonder krukken te lopen.

Na ongeveer drie maanden zal de knie steeds natuurlijker aanvoelen. Het zal ongeveer 18 maanden duren voordat er een stadium wordt bereikt waarin de patiënt pas echt kan beoordelen hoe de nieuwe knie aanvoelt.

Het beloop van herstel na het plaatsen van een halve knieprothese.

Meer weten...?

Klachten van uw heup of knie?

U bent van harte welkom op mijn poliklinisch spreekuur. U heeft hier een verwijzing van uw huisarts voor nodig. Alle regulier verzekerde zorg wordt gegarandeerd zonder bijbetaling aangeboden.

Contact Informatie

020 238 8800

Arlandaweg 100

1043 HP Amsterdam

Info@drfrejlach.com

Contact formulier

Veelgestelde vragen

FAQ

Nee, na een osteotomie (standcorrectie van het been) is het niet meer mogelijk om een halve knieprothese te plaatsen. Indien u veel klachten heeft, zal er een totale knieprothese geplaatst moeten worden.

U kunt een afspraak op de polikliniek maken door telefonisch contact op te nemen met 020 238 88 00

De kromgroeiende boom is wereldwijd het symbool van de orthopedische chirurgie

Bignummer: 39028030601

© 2020 All rights reserved

Artrose

Prothesiologie

Revisiechirurgie

Bandletsel

Meniscusletsel

Instabiliteit

Artrose

Prothesiologie

Revisiechirurgie

Posterolaterale hoek

Multiligamentair letsel

Sport Orthopedie

Sportblessures

Overbelastingsletsels

Frictiesyndromen