De halve knieprothese
Hans Frejlach
De halve knieprothese
De halve knieprothese
Als slechts één deel van de knie ernstige artrose laat zien (de binnen of buitenkant) en men wil het plaatsen van een totale knieprothese nog uitstellen, dan is een halve knieprothese een optie. Â
Inhoud
Wat is een halve knieprothese?
Soms is slechts de helft van de knie aangetast door artrose. In dat geval kan een halve knieprothese (hemiprothese of unicondylaire prothese) worden overwogen. Hierbij wordt niet de volledige knie vervangen door een prothese, maar enkel het deel dat aangetast is door artrose en klachten veroorzaakt.
Voor wie is deze prothese geschikt?
Deze knieprothese is geschikt voor relatief jonge patiënten met artrose aan één zijde van de knie, bijvoorbeeld als gevolg van eenzijdige overbelasting door een standsafwijking (X- of O-been).
In bepaalde gevallen is het onnodig en zonde om het gezonde deel van de knie te vervangen door een prothese. Tevens kan het plaatsen van een totale knieprothese hiermee worden uitgesteld.
Voor- en nadeel van een halve knieprothese
Het plaatsen van een halve knieprothese heeft als voordeel dat een groot deel van het eigen gewricht behouden blijft, waardoor de noodzaak voor een totale knieprothese kan worden uitgesteld.
Een nadeel is dat dit slechts een tijdelijke oplossing is en het waarschijnlijk is dat in de toekomst nog een operatie nodig zal zijn, waarbij alsnog een totale knieprothese wordt geplaatst.
Hoe ziet een halve knieprothese eruit?
Als de schade aan het kniegewricht/gewrichtskraakbeen (artrose) dermate ernstig is en de patiënt veel klachten ervaart en er slechts artrose is in één knie compartiment, dan is het plaatsen van een halve knieprothese een goede optie. In deze situatie wordt slechts de helft van het kniegewricht vervangen, in tegenstelling tot een totale knieprothese waarbij het volledige kniegewricht wordt vervangen.
Een knieprothese bestaat uit drie componenten.
- Femur (dijbeen) component. Deze wordt in de onderzijde van het het dijbeen geplaatst.
- Tibia (scheenbeen) component. Deze wordt in de bovenzijde van het scheenbeen geplaatst.
- Inlay (inzet). Deze bestaat uit polyethyleen en wordt tussen het femur en tibia component geplaatst. Het dient als een schokdemper en neemt hiermee de functie over de het gewrichtskraakbeen en de meniscus in de gezonde knie hebben.
Verloop van de operatie
Het plaatsen van een knieprothese kan grofweg in vier stappen worden onderverdeeld.
Stap 1: Verwijderen van aangedane delen van de knie
De knie wordt aan de zijkant en schuin vanaf de voorzijde geopend. De menisci, voorste kruisband en botgroei (osteofyten) worden verwijderd, de beschadigde delen van het gewrichtskraakbeen worden weggesneden met behulp van een zaag mal.
Stap 2: Voorbereiding van de botten voor prothese onderdelen
De botten van het bovenbeen (femur) en scheenbeen (tibia) worden gesneden met behulp van speciale snijblokken en sjablonen, zodat de prothesen later precies passen. Hierna wordt eerst een testprothese gebruikt om te bepalen hoe groot de prothese exact moet zijn en te controleren of alle sneden correct zijn.
Stap 3: Het plaatsen van de prothese
De testprothese wordt verwijderd en de onderdelen van de prothese worden vastgezet met botcement. Nadat ook een inzetstuk is aangebracht tussen het dijbeen en scheenbeen component, kan de chirurg testen of de prothese goed beweegt.
Stap 4: Afronden operatie
Als de knieprothese goed beweegt, is de operatie klaar en worden de wonden gehecht en wordt een drukverband aangelegd.
Er wordt een Röntgenfoto gemaakt om te beoordelen hoe de prothese zit.
Risico's en complicaties
Ondanks alle voorzorgsmaatregelen, kennis en kunde, brengt iedere operatie een risico op een complicatie met zich mee. Het complicatie risico bij een knieprothese is minder dan 1%. De meest voorkomende complicatie is een infectie van de wond of van het kniegewricht. Complicaties kunnen het directe gevolg zijn van de ingreep of een algemeen risico zijn, dat bij iedere operatie geldt.
Algemene complicaties
- Infectie – Ondanks voorzorgsmaatregelen (steriel werken, antibiotica) bestaat er altijd een risico op een infectie. Dit kan een oppervlakkige infectie zijn van de huidwond of een diepe infectie in het kniegewricht.Â
- Trombosebeen – Ondanks dat de patiënt antistolling krijgt bestaat toch de kans dat er zich een bloedstolsel vormt in het geopereerde gebied. Als dit stolsel losschiet kan deze een trombosebeen veroorzaken. Indien het stolsel in de longen terecht komt, kan het een longembolie veroorzaken.
- Nabloeding – De huidwond kan nabloeden. Ook is het mogelijk dat er een nabloeding in de knie optreedt (haemartros).
Specifieke complicaties
- Verklevingen – Er kunnen verklevingen ontstaan rondom de knieprothese. Om dit te voorkomen is het belangrijk om de knie direct na de operatie te gaan bewegen onder begeleiding van een fysiotherapeut.
- Schade aan andere structuren in de knie – In zeldzame gevallen raken bloedvaten of zenuwen in de knie beschadigd.
- Loslaten van de prothese РSoms laat ̩̩n van de componenten van de knieprothese los.
- Verkeerde plaatsing – In uitzonderlijke gevallen wordt de knieprothese toch niet helemaal goed geplaatst, waardoor de knieprothese minder goed beweegt.
Herstel na de operatie
Het herstel na implantatie van een halve knieprothese zal over het algemeen iets sneller verlopen dan bij een totale knieprothese. Het principe is echter hetzelfde.
Men mag, nadat de pijnstilling goed is ingesteld en men de eerste stappen heeft gezet, de volgende dag naar huis om daar aan het herstel te werken.
De patiënt mag na de operatie het been direct belasten met ondersteuning van twee elleboogkrukken. Er wordt direct gestart met fysiotherapie. Het is belangrijk om de knie meteen te gaan bewegen om verklevingen te voorkomen.
De fysiotherapeut zal per individu bekijken hoe het revalidatieprogramma verloopt en zo nodig de snelheid, mate van belasting en soort training aanpassen. De fysiotherapie zal gericht zijn op het aansterken van de spieren in het been, optimalisatie van de beweeglijkheid van de knie en minimalisatie van zwelling.
Over het algemeen zal men de eerste zes weken na de operatie met twee krukken lopen. Het gebruik van de krukken zal hierna in ongeveer twee weken afgebouwd, om na twee maanden volledig zonder krukken te lopen.
Na ongeveer drie maanden zal de knie steeds natuurlijker aanvoelen. Het zal ongeveer 18 maanden duren voordat er een stadium wordt bereikt waarin de patiënt pas echt kan beoordelen hoe de nieuwe knie aanvoelt.
Meer weten...?
De Knie – De conservatieve behandeling van knie artrose
De Knie – De conservatieve behandeling van knie artrose
De Knie – De revalidatie na een totale knieprothese
De Knie – De revalidatie na een totale knieprothese
De Knie – Voorbereiding thuis op een totale knieprothese
De Knie – Voorbereiding thuis op een totale knieprothese
De Knie – Vervanging van de totale knieprothese
De Knie – Vervanging van de totale knieprothese
De Knie – De nazorg van een totale knieprothese
De Knie – De nazorg van een totale knieprothese
De Knie – De totale knieprothese
De Knie – De totale knieprothese
De Knie – De totale knieprothese en operatietechnieken
De Knie – De totale knieprothese en operatietechnieken
Algemeen – Infectiepreventie bij prothesiologie​
Algemeen – Infectiepreventie bij prothesiologie​
Algemeen – Corticosteroïd Injectie
Algemeen – Corticosteroïd Injectie
Algemeen – Medicatie die u krijgt na de operatie
Algemeen – Medicatie die u krijgt na de operatie
De Knie – Knie artrose
De Knie – Knie artrose
Algemeen – PROMs – Het meten van resultaten
Algemeen – PROMs – Het meten van resultaten
De Knie – Standcorrectie van het been
De Knie – Standcorrectie van het been
Klachten van uw heup of knie?
U bent van harte welkom op mijn poliklinisch spreekuur. U heeft hier een verwijzing van uw huisarts voor nodig. Alle regulier verzekerde zorg wordt gegarandeerd zonder bijbetaling aangeboden.
Contact Informatie
Contact formulier
Veelgestelde vragen
FAQ
Dit wisselt heel erg, maar het doel is tien jaar.
Nee, na een osteotomie (standcorrectie van het been) is het niet meer mogelijk om een halve knieprothese te plaatsen. Indien u veel klachten heeft, zal er een totale knieprothese geplaatst moeten worden.
